Перейти к публикации

Изменеие Названия HAYASTAN на HAYQ


Tom

Рекомендованные сообщения

  • Ответы 130
  • Создано
  • Последний ответ
  • 2 недели спустя...

Իմ կարծիքով Հայաստան անվան փոփոխության որևէ կարիք չկա։ Բոլորիս համար էլ այս ձևը արդեն ավելի հարազատ է հնչում, քան Հայքը։ «-ստան» ածանցը ծագումով իրանական է, բայց հանդիպում է հայերենում արդեն 5-րդ դարից և մեր լեզվի ամենարտադրողական կենդանի ածանցներից է՝ «տեղ» իմաստով։ Հանդիպում է ինչպես հասարակ, այնպես էլ բազմաթիվ հատուկ անուններում. քարաստան, այգեստան, մրգաստան, անդաստան; Ասորեսան, Հունաստան, Պարսկաստան, Հնդկաստան, Մարաստան, Մարդաստան (վարչական միավոր Մեծ Հայքում)։

Մինչդեռ «-ք» հոգնակիակերտը ժամանակակից գրական հայերենում քարացած ածանց է։

Հայերենը առանց այն էլ բավական մաքրամոլ լեզու է (հմմտ.՝ հեռախոս, հեռուստացույց, խոսափող, համակարգ և այլն), որն, իմ կարծիքով, վատ չէ, բայց ծայրահեղ մաքրամոլությունը կբերի լեզվի խիստ աղքատացման։ Եթե «-ստան»-ը դուրս գցենք միայն նրա համար, որ այն ծագումով իրանական է, ապա, նույն սկզբունքին հետևելով, հայերենից պետք է հանել «-վան», «-շեն», «-ական» և մի քանի այլ իրանական ծագման ածանցներ, ինչպես նաև բազմաթիվ մեզ համար արդեն առօրեկան դարձած բառեր. բաժակ, դանակ, նիզակ, գահ, գավազան, կոնդակ և անձնանուններ. Վարդան, Վահան, Վահագն, Անահիտ, Արշակ, Տիգրան, Արտաշես, Սուրեն, Կարեն, Գուրգեն և այլն։

Վերջում կուզենայի նշել, որ աշխարհի ցանկացած լեզու ունի բազմաթիվ փոխոառություններ, և մեր լեզուն այդ առումով ամենևին վերջին տեղերում չէ :)

ՀԳ. Հաղորդագրությունը հայերենով հատուկ գրեցի, օտարներին այս ներքին խնդրի քննարկումից հեռու պահելու համար։

Սասունցի Դավթի արձանը Հրապարակ բերելուն կողմ եմ երկու ձեռքով :)

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Իմ կարծիքով Հայաստան անվան փոփոխության որևէ կարիք չկա։ Բոլորիս համար էլ այս ձևը արդեն ավելի հարազատ է հնչում, քան Հայքը։ «-ստան» ածանցը ծագումով իրանական է, բայց հանդիպում է հայերենում արդեն 5-րդ դարից և մեր լեզվի ամենարտադրողական կենդանի ածանցներից է՝ «տեղ» իմաստով։ Հանդիպում է ինչպես հասարակ, այնպես էլ բազմաթիվ հատուկ անուններում. քարաստան, այգեստան, մրգաստան, անդաստան; Ասորեսան, Հունաստան, Պարսկաստան, Հնդկաստան, Մարաստան, Մարդաստան (վարչական միավոր Մեծ Հայքում)։

Մինչդեռ «-ք» հոգնակիակերտը ժամանակակից գրական հայերենում քարացած ածանց է։

Հայերենը առանց այն էլ բավական մաքրամոլ լեզու է (հմմտ.՝ հեռախոս, հեռուստացույց, խոսափող, համակարգ և այլն), որն, իմ կարծիքով, վատ չէ, բայց ծայրահեղ մաքրամոլությունը կբերի լեզվի խիստ աղքատացման։ Եթե «-ստան»-ը դուրս գցենք միայն նրա համար, որ այն ծագումով իրանական է, ապա, նույն սկզբունքին հետևելով, հայերենից պետք է հանել «-վան», «-շեն», «-ական» և մի քանի այլ իրանական ծագման ածանցներ, ինչպես նաև բազմաթիվ մեզ համար արդեն առօրեկան դարձած բառեր. բաժակ, դանակ, նիզակ, գահ, գավազան, կոնդակ և անձնանուններ. Վարդան, Վահան, Վահագն, Անահիտ, Արշակ, Տիգրան, Արտաշես, Սուրեն, Կարեն, Գուրգեն և այլն։

Վերջում կուզենայի նշել, որ աշխարհի ցանկացած լեզու ունի բազմաթիվ փոխոառություններ, և մեր լեզուն այդ առումով ամենևին վերջին տեղերում չէ :)

ՀԳ. Հաղորդագրությունը հայերենով հատուկ գրեցի, օտարներին այս ներքին խնդրի քննարկումից հեռու պահելու համար։

Սասունցի Դավթի արձանը Հրապարակ բերելուն կողմ եմ երկու ձեռքով :)

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Իմ կարծիքով Հայաստան անվան փոփոխության որևէ կարիք չկա։ Բոլորիս համար էլ այս ձևը արդեն ավելի հարազատ է հնչում, քան Հայքը։ «-ստան» ածանցը ծագումով իրանական է, բայց հանդիպում է հայերենում արդեն 5-րդ դարից և մեր լեզվի ամենարտադրողական կենդանի ածանցներից է՝ «տեղ» իմաստով։ Հանդիպում է ինչպես հասարակ, այնպես էլ բազմաթիվ հատուկ անուններում. քարաստան, այգեստան, մրգաստան, անդաստան; Ասորեսան, Հունաստան, Պարսկաստան, Հնդկաստան, Մարաստան, Մարդաստան (վարչական միավոր Մեծ Հայքում)։

Մինչդեռ «-ք» հոգնակիակերտը ժամանակակից գրական հայերենում քարացած ածանց է։

Հայերենը առանց այն էլ բավական մաքրամոլ լեզու է (հմմտ.՝ հեռախոս, հեռուստացույց, խոսափող, համակարգ և այլն), որն, իմ կարծիքով, վատ չէ, բայց ծայրահեղ մաքրամոլությունը կբերի լեզվի խիստ աղքատացման։

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Arin-Berd,

Ինչ է նշանակում վերադարձնել Հայրենիքի հին անվանումը։ Իսկ ինչու՞ պետք է այն վերադարձնել: Ինչ է «նոր» անվանումը հայերեն չէ՞: Այդ դեպքում ինչու՞ չվերադարձնել նաև Սևանա լճի հին անվանումը՝ Գեղարքունյաց ծով, ինչու՞ Երևանը չկոչել Էրեբունի։

Որքան ես հասկացա այս բաժնի քննարկումներից, Հայքի կողմնակիցների հիմնական կռվանն այն է, որ «–ստան»–ը հայերեն չէ։ Ես էլ բերեցի բազմաթիվ օրինակներ ցույց տալու, որ «–ստան»–ը արդեն մեր լեզվի Ոսկեդարից լրիվ հայացված է՝ անշուշտ ծագմամբ լինելով իրանական։ Հասկանում ես, ի տարբերություն «տելեվիզորի» Հայաստան բառը ձևավորվել է մեր լեզվում, այդ լեզվի զարգացման հետևանքով և վերցված է չէ, չգիտեմ, «քոչվորներից», «վայրենիներից», «թշնամիներից» և այլն։

Հետո մի կարևոր հանգամանք. հապա, ի՞նչ պետք է անենք մեր նոր գրականության այն դասականների հետ, որոնք օգտագործում են, համենայն դեպս, իմ ականջին շատ հարազատ հնչող Հայաստան բառը՝ «Ես իմ անուշ Հայաստանի ....», «Հայաստան ասելիս ...», «Հայաստան՝ երկիր դրախտավայր... »։

Գիտես, առանց այն էլ մեր ժողովուրդը, լինելով հիմնականում անհատականություններից կազմված հանրույթ, շատ հարցերում տարակարծիք է, բաժան–բաժան... Արդյո՞ք մեզ պետք է նոր խնդիր, այն էլ, իմ կարծիքով, խիստ երկրորդական որի շուրջ մեր կարծիքները կրկին պետք է խաչաձևվեն կամ կիսվեն։

Տե՛ս քվեարկության արդյունքները, և ամեն ինչ պարզ կդառնա ...

Բոլոր իմ կողմից բերված ածանցները և անձնանունները ունեն իրանական (մասամբ նաև պարսկական, բայց հիմնականում պարթևական) ծագում, բայց դրանք վաղուց արդեն հայերեն են, այնքան հայերեն, որ հատուկլեզվաբանական պատրաստություն չունեցող մարդը դրանք գիտակցում է հենց այդպես։

Քո թույլատրությամբ դրանց բոլորին մեկիկ–մեկիկ չանդրադառնամ։

Ուղղակի կուզենայի նշել, որ լեզուների ցեղակից բառապաշարի քննարկման ժամանակ կարևոր է ոչ թե արտաքին նմանությունները, այլ հնչյունական օրենքները։ Հայերենում բացառությամբ մի քանի դեպքերի (ինչպես ասենք «վեր») «վ»–ով սկսվող գրեթե բոլոր բառերն ունեն իրանական ծագում, որովհետև հայերենը դեռևս նախագրային շրջանում հին հնդեվրոպական «w»-ն փոխել է «գ»–ի, մինչդեռ հնդեվրոպական լեզուների մեծ մասը՝ այդ թվում նաև միջին իրանական լեզուները այս անցումը չունեն, հմմտ.՝ «գինի» vs. вино, wine, «գետ» vs. вода, water և այլն (օրնակները շատ են), իսկ լեզվաբանական օրենքներն գործում են գրեթե մաթեմատիկական ճշտությամբ։ Հետևաբար, «վարդ»–ը եթե բնիկ լիներ մենք պետք է սպասեինք մի բառաձևի, որը պետք է սկսվեր «գ»–ով, բայց քանի որ այն «վ»–ով է, ապա դա իրանական փոխառություն է, առավել ևս, եթե մենք ունենք միջին պարսկերեն vard «ծաղիկ, վարդ», իսկ պարթևերենում նշանավոր Վարդան տոհմի անվանումը։

Այնպես որ, ոչինչ «պարսկականացնել» պետք չէ (օրինակ, ես համարում եմ սխալ, երբ, դատելով աստվածության անունից, այն գործառութային տեսանկյունից նույնպես համարում են իրանական. հենց Վահագնի պարագայում, չնայած անունը ծագմամբ պարթևական է, բայց գործառութային տեսանկյունից մեր Վահագնը լիովին նույնական չէ իրանականի հետ), բայց պետք չէ նաև ամեն ինչ «հայկականացնել», առավել ևս, որ, ինչպես արդեն նշել եմ, փոխառություններկատարելն ամենևին չի նսեմացնում տվյալ լեզուն՝ հարկի և տեղին փոխառությունը ընդհակառակը այն հարստացնում է, իսկ հայերենը, առանց դույզն ինչ չափազանցության կամ ավելորդ սնապարծության, աշխարհի ամենահարուստ, ճկուն և սեփական լեզվամիջոցների հաշվին զարգացման մեծ ներուժ ունեցող լեզուներից է։ Վկա՝ Google–ի էջի հայերեն տարբերակը, որն անշուշտ որոշ թերություններով, բայց ընդհանուր առմամբ ցույց է տալիս մեր լեզվի արդի նորամուծություններին համարժեք արձագանքելու լայն հնարավորությունները։

Իմ կարծիքով, «հին» ձևերին վերադառնալու հարկ կա հայերենի անձնանվանական համակարգում՝ հատկապես կանացի անունների դեպքում։ Այսպես շարունակելով մենք առաջիկայում կկորցնենք այնպիսի պատմական անձնանուններ, ինչպիսիք են՝ Աշխենը, Փառանձեմը, Հռիփսիմեն, Սաթենիկը, Հեղինեն, Մարյամը, Շուշանը, Նվարդը կամ Միհրանը, Մերուժանը, Վարուժանը, Մխիթարը, Աբգարը, Հմայակը, Համազասպը, Շավարշը, որոնք, համարվելով «պառավի» կամ «բիձու» անուններ, արդեն իրենց տեղը զիջում են «սԱվրեմեննի» Լիզային, Էլենին, Էլիզային, Լիանային, Դիանային, Մարիաննային, Սյուզիին կամ Ռոբերտին, Ռուդիկին, Արկադիին, Մելսին և այլն։

Այս սա, իմ կարծիքով, արդեն լուրջ խնդիր է ....

Ու սենց էլ ապրում ենք, էլի :)

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Ув. Арцив, хорошо бы еще на русском языке, для того чтобы все было понятно, ведь интересно ваше мнение, а ознакомиться я сним не могу :( Армянским пока не владею.

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Ув. Арцив, хорошо бы еще на русском языке, для того чтобы все было понятно, ведь интересно ваше мнение, а ознакомиться я сним не могу  :(  Армянским пока не владею.
Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Arciv,

Որքան ես հասկացա այս բաժնի քննարկումներից, Հայքի կողմնակիցների հիմնական կռվանն այն է, որ «–ստան»–ը հայերեն չէ։
Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Հայերենում բացառությամբ մի քանի դեպքերի (ինչպես ասենք «վեր») «վ»–ով սկսվող գրեթե բոլոր բառերն ունեն իրանական ծագում, որովհետև հայերենը դեռևս նախագրային շրջանում հին հնդեվրոպական «w»-ն փոխել է «գ»–ի, մինչդեռ հնդեվրոպական լեզուների մեծ մասը՝ այդ թվում նաև միջին իրանական լեզուները այս անցումը չունեն, հմմտ.՝ «գինի» vs. вино, wine, «գետ» vs. вода, water և այլն (օրնակները շատ են), իսկ լեզվաբանական օրենքներն գործում են գրեթե մաթեմատիկական ճշտությամբ։ Հետևաբար, «վարդ»–ը եթե բնիկ լիներ մենք պետք է սպասեինք մի բառաձևի, որը պետք է սկսվեր «գ»–ով, բայց քանի որ այն «վ»–ով է, ապա դա իրանական փոխառություն է, առավել ևս, եթե մենք ունենք միջին պարսկերեն vard «ծաղիկ, վարդ», իսկ պարթևերենում նշանավոր Վարդան տոհմի անվանումը։
Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Архивировано

Эта тема находится в архиве и закрыта для дальнейших сообщений.


  • Наш выбор

    • Ани - город 1001 церкви
      Самая красивая, самая роскошная, самая богатая… Такими словами можно характеризовать жемчужину Востока - город АНИ, который долгие годы приковывал к себе внимание, благодаря исключительной красоте и величию. Даже сейчас, когда от города остались только руины, он продолжает вызывать восхищение.
      Город Ани расположен на высоком берегу одного из притоков реки Ахурян.
       

       
       
      • 4 ответа
    • В БЕРЛИНЕ БОЛЬШЕ НЕТ АЗЕРБАЙДЖАНА
      Конец азербайджанской истории в Университете им. Гумбольдта: Совет студентов резко раскритиковал кафедру, финансируемую режимом. Кафедра, финансируемая со стороны, будет ликвидирована.
      • 1 ответ
    • Фильм: "Арцах непокорённый. Дадиванк"  Автор фильма, Виктор Коноплёв
      Фильм: "Арцах непокорённый. Дадиванк"
      Автор фильма Виктор Коноплёв.
        • Like
      • 0 ответов
    • В Риме изберут Патриарха Армянской Католической церкви
      В сентябре в Риме пройдет епископальное собрание, в рамках которого планируется избрание Патриарха Армянской Католической церкви.
       
      Об этом сообщает VaticanNews.
       
      Ранее, 22 июня, попытка избрать патриарха провалилась, поскольку ни один из кандидатов не смог набрать две трети голосов, а это одно из требований, избирательного синодального устава восточных церквей.

       
      Отмечается, что новый патриарх заменит Григора Петроса, который скончался в мае 2021 года. С этой целью в Рим приглашены епископы Армянской Католической церкви, служащие в епархиях различных городов мира.
       
      Епископы соберутся в Лионской духовной семинарии в Риме. Выборы начнутся под руководством кардинала Леонардо Сантри 22 сентября.
       
      • 0 ответов
    • History of Modern Iran
      Решил познакомить вас, с интересными материалами специалиста по истории Ирана.
      Уверен, найдете очень много интересного.
       
      Edward Abrahamian, "History of Modern Iran". 
      "В XIX веке европейцы часто описывали Каджарских шахов как типичных "восточных деспотов". Однако на самом деле их деспотизм существовал лишь в виртуальной реальности. 
      Власть шаха была крайне ограниченной из-за отсутствия государственной бюрократии и регулярной армии. Его реальная власть не простиралась далее столицы. Более того, его авторитет практически ничего не значил на местном уровне, пока не получал поддержку региональных вельмож
      • 4 ответа
  • Сейчас в сети   12 пользователей, 0 анонимных, 550 гостей (Полный список)

  • День рождения сегодня

  • Сейчас в сети

    550 гостей
    stephanie S Sergey Garayan Nelsjan luc mshput Elchin_ w i t o Арарат Ara55 Rubik Sigo Warsag
  • Сейчас на странице

    Нет пользователей, просматривающих эту страницу.

  • Сейчас на странице

    • Нет пользователей, просматривающих эту страницу.


×
×
  • Создать...