Зона соприкосновения - год 2014

[СолнЫчка]

Солнышка, хронологию надо составлять паралельную.. Трупаки и воинственные заявления верхушки..

:thumbsup:

[Romeo11]

Я 21 человек насчитал.

Радости никакой. просто голые факты.

[Cepnyc]

Видимо поэтому был Ильхам грустны-грустны...

[Hayots]

...подготовленны неплохо...

[ARTYUSHA]

Նրանց մասին չեն պատմում. նրանց մասին լռում են

ԼՂՀ պաշտպանության նախարար Մովսես Հակոբյանի հետ «բանակցություններն» արդյունք տվեցին: Թույլտվություն ստացա զրուցել հետախույզների խմբի հետ: Ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծի իրավիճակի սրացումից հետո նրանց կանխարգելիչ մի գործողության հետևանքով հակառակորդը տվել է 9 զոհ և 5 վիրավոր: Հետախույզներին հանդիպեցի սահմանի տարբեր հատվածներում`զորամասում եւ առաջնագծում:

Նրանցից երկուսը պատրաստվում են դիրքեր գնալ: Խոսակցությունը չի ստացվում, չեմ կարողանում նրանց «խոսացնել», պատ է: Տղերքը չեն խոսում ու վերջ, ոչինչ չեն ուզում պատմել: Գործողությունների մասին էլ հարցերին պատասխանում են՝ առաջադրանք են ստացել ու կատարել: Հետո հարցնում եմ նրանց կարծիքը տարբեր երկրների բանակների մասին, հարցնում եմ ամենալավ հետախույզների մասին: Տղերքը սկսում են կցկտուր ինչ-որ բաներ խոսել, բայց մեկ ժամվա զրույցի ընթացքում իմ ջանքերը՝ խոսակցությունը թեքել իրենց կողմը, գրեթե չի ստացվում:

Հերոսներ, որոնց մասին հրամայված է չգրել

Նրանք սովոր չեն պատմելու իրենց մասին: Նույնիսկ ընտանիքներում չգիտեն, թե իրենք ինչով են զբաղվում բանակում: Նրանց անունները չեն հնչում երբեք, նրանց պարգեւատրելու մասին չեն բարձրաձայնում, ուրվականների նման են՝ եւ կան, եւ չկան: Չնայած ժամանակ առ ժամանակ նշում էի, որ մեր զրույցը չի հրապարակվելու, միեւնույն է, կարելի է ասել, զրույց չստացվեց: Հետո ինչ-որ պահի ասացին, որ պետք է գնան դիրքեր ու գնացին:

Հետախույզների հետ կանխարգելիչ գործողության մասնակցել է նաեւ Վահե Պետրոսյանը: Սիսիանի Անգեղակոթ գյուղից է: Ծառայության մեջ է 20 ամիս: Նա խմբում միակ շարքային էր: Նրան ընտրել են տղերքը, եւ նա իրեն պահել է ինչպես պետքն է: Երբ հարցնում եմ՝ զինվորին ինչու եք վերցրել հետներդ, նրանցից մեկը պատասխանում է. «Դե մենք միշտ չենք մնալու, թող սովորեն»: Ինչպե՞ս է իրեն պահել գործողության ընթացքում՝ «շատ լավ», ասում է խմբի ղեկավարն ու այսքանով ավարտվում է Վահեի մասին խոսակցությունը:

Դիրքերի մոտ հանդիպում ենք հրամանատարին` Ջալալ Հարությունյանին: Հայոց բանակի լավագույն սպաներից է: Անընդհատ շարժման մեջ է, միշտ դիրքերում է: Ամեն ինչ անձամբ է ստուգում: Սպաներից մեկը, երբ նրա մասին խոսում էինք, այսպես բնութագրեց. «Բժիշկները պետք է պարզեն, թե ինչ նյութից է սարքված մեր հրամանատարը: Նա չի քնում, չի ուտում, անընդհատ շարժման մեջ է, առավոտները վազում է, բայց միշտ էներգիա ունի»:

Երկու հետախույզի էլ հանդիպում եմ սահմանի մեկ այլ հատվածում:

Կարենը (անունները պայմանական են- հեղ.) 16 տարեկանից բանակում է: Զորամասի թիկունքի գծով տեղակալը ծանոթացրեց Կարենի հետ եւ ասաց, որ հարցազրույց պիտի տա: Կարենն անմիջապես հակադարձեց.

-Ես չորրորդ դասարանի կրթություն ունեմ, ի՞նչ հարցազրույց պիտի տամ:

-Կրթությունը կապ չունի,-ասում եմ:

-Ո՞նց կապ չունի, եթե կրթություն ունենայի, հիմա գեներալ կլինեի,-պատասխանում է Կարենը:

-Ո՞րն է ադրբեջանական բանակի թույլ կողմը:

-Իրենց թույլ կողմը՞. որ ադրբեջանցի են: Իրոք, ի վիճակի չեն ուժեղ բանակ ունենալ: Որքան ուզում ես զենք ունեցիր, եթե այդ զենքը չես կարողանում օգտագործել, ի՞նչ պիտի անես դրանք: Գիտես, մարդ սպանելը հաճելի բան չի, թեկուզ թուրք լինի, բայց մենք ստիպված ենք դա անում:

Հետո լռություն է: Ես դադար եմ տալիս՝ կարծելով, թե կշարունակի, բայց չի շարունակում:

Մտածում եմ, երբ նրանք ասում են վնասազերծեցինք հերթապահին, նշանակում է հակառակորդի զինվոր են սպանել: Բայց մենք չենք պատկերացնում, վնասազերծել բառի իմաստի մեջ չենք էլ խորանում, չենք պատկերացնում, որ նրանք եթե դա արել են առանց կրակոցի, ուրեմն դանակով են սպանել կամ ձեռքերով են խեղդամահ արել:

Ադրբեջանցիները գիշերը դիրքերը լքում են

«Մտել ենք նրանց դիրքերը՝ դատարկ են, զարմացել ենք: Ցերեկը այնտեղ զինվորներ էին, այնտեղից կրակել էին մեր դիրքերի ուղղությամբ, իսկ հիմա դատարկ են: Նրանց մեկ դիրքում 3+3 +1 մարդ կա, այսինքն՝ վեց գումարած ավագը: Ու նրանցից ոչ մեկը դիրքում չէ: Մենք գնացինք հակառակ ուղղությամբ՝ շրջանցելով բլինդաժը: Խրամատի մյուս թեւն էլ դատարկ էր: Հետո մոտեցանք բլինդաժին, պարզվում է, երկու թեւերից եկել բլինդաժի մոտ են հավաքվել, վախից իրարից չեն հեռանում»,- պատմում է Կարենը:

Հարցնում եմ՝ եղե՞լ են դեպքեր, որ խմբի անդամներից մեկն իր առաջադրանքը չի կատարել: Կարենը պատմեց մի այդպիսի դեպք. «Առաջադրանքում ամեն մեկն իր անելիքն ունի՝ հստակ, հաշվարկված մինչեւ վերջ, այսինքն՝ նման գործողությունների ժամանակ դու պետք է հաշվարկես բոլոր այն հնարավոր տարբերակները, որ կարող են առաջանալ: Ասենք՝ վնասազերծելուց մի բան էն չի լինում: Կրակոց է հնչում, գործողության ողջ ընթացքը միանգամից փոխվում է, յուրաքանչյուր ոք գիտի՝ ինչ պետք է անի: Կամ, ասենք, նահանջի ճանապարհը փակ է, այդ դեպքում գիտենք որտեղ, որ ժամին պիտի հանդիպենք թշնամու թիկունքում: Մի խոսքով ամեն ինչ մանրամասն հաշվարկված է, տասնյակ հերթապահ տարբերակներով: Ցանկացած միջոցառում կատարվում է պլանավորմամբ: Բայց երբեք հարյուր տոկոսով չի լինում: Լինում է, որ վայրկյանների ընթացքում որոշում ես կայացնում: Մի անգամ տղաներից մեկը գործողության վայրից ավելի հեռու պետք է մեզ սպասեր: Ինքը պիտի աջակցեր անհրաժեշտության դեպքում, եթե չկար այդ անհրաժեշտությունն ինքն ուղղակի տեղում պիտի մնար: Հետո տեսանք՝ ինքն էլ է միացել գործողություններին, չնայած պլանավորած էր այլ բան»:

«Հետո պատժեցի՞ք»,-հարցնում եմ:

«Ոչ, ինչ պատժենք: Ինքն ասեց՝ ոնց որ հասնեմ աղբյուրին ջուր չխմեմ, ոնց կլինի»:

Հետո մեզ միացավ ականազերծողներից մեկը: Նրանց խումբը գործողությունից առաջ ականազերծել է հետախույզների ճանապարհը: Յուրան կատակասեր սպա է: Դեռ հարց չէի տվել, միանգամից ասում է. «Ամուսանացած չեմ, որոշել էի ամուսնանալ, վիճակը խառնվեց: Տեսնենք կստացվի ամուսնանալս»:

Շփման գծի վերջին դեպքերից հետո ադբեջանցիները սահմանամերձ յոթ գյուղերից հանել են բնակչությանը, նրանք անվտանգության համար հոսանքազրկել էին իրենց գյուղերը: Հետախույզներից մեկը ադրբեջանցիների ակտիվացումը կապում է նրանց պաշտպանության նորանշանակ նախարարի հետ:

«Նա ուզում է ինչ-որ բան փոխի: Հիմա իրենց գյուղերի պաշտպանությունն է ուժեղացնում, հողաթմբեր են կառուցում գյուղերի դիմացը: Մենք չենք պատասխանել երկար ժամանակ իրենց, իրենք էլ մտածել են, որ էդպես պիտի շարունակվի, իրենք անեն, մենք ընդամենը պաշտպանվենք: Իրենք անընդհատ դիվերսանտներ են ուղարկում, ինչ-որ հաջողություններ ունեցել են: Բայց դե մենք չէինք պատասխանում: Ճիշտն ասած, մենք էլ ենք իրենց զենքով ուրախանում: Մեզ ինքանթիռ պետք չի ձեռք բերել, իրենք թող ինչքան ուզում են ունենան, մենք էդ ինքնաթիռները խփելու ենք, էդ ունենք մենք», -ասում է Սամվելը:

Հարցնում եմ ադրբեջանցիների զինատեսակների առավելության մասին: «Թուրքական զենքեր շատ ունեն, Իսրայելի արտադրության զենքեր ունեն իրենց դիվերսանտները, որ եկել են: Մենք ունենք այն, ինչ մեր հնարավորություններն են թույլ տալիս, մենք նավթ չունենք էդքան զենքի վրա փող դնելու համար: Մեր զենքերը մի քիչ էժան են, բայց բավարարում է մեզ մեր խնդիրները լուծելու համար,- ասում է Կարենը,- մեր վերջին գործողության ընթացքում նոր սարքերով ենք գնացել, մթի մեջ աշխատելու սարքեր են, մեզ շատ օգնել են դրանք: Դրանցից լավերն էլ կան, իհարկե: Բայց ունենք էն, ինչը որ ունենք, դրանով էլ աշխատում ենք»:

«Ադրբեջանցիները երբեք իրենց պատմության ընթացքում ոչ մի պատերազմ չեն կրել, չի պատերազմել այդ ազգը: Թուրքերը էստեղ կռվել են, այլ ցեղեր կռվել են, բայց ադրբեջանցիները ոչ մի մարտի չեն մասնակցել իրենց պատմության ընթացքում: Բայց մի յուրահատկություն ունի այդ ազգը՝ մեջքից հարվածելու»,-հակառակորդի ունակություններն է գնահատում հետախույզը:

-Խումբը զոհ չի՞ տվել գործողությունների ընթացքում,-հարցնում եմ ես:

-Ոչ:

-Իսկ դա նշանակում է, որ շատ պրոֆեսիոնա՞լ եք:

-Ոչ, դա նշանակում է՝ լավ պլանավորում:

-Պարգեւատրվե՞լ եք վերջին գործողության համար:

-Ինչո՞ւ, պարգեւատրման համար ենք անում մեր գործը:

-Դե հարցնում եմ, պարզապես ուզում էի իմանալ:

-Պարգեւատրումը պետության անվտանգությունն է, մեր տղաներից մեկը չորս երեխա ունի: Նա ինչ է, պարգեւատրման մասին պիտի մտածի՞:

Սխալ հարց եմ տալիս, խոսակցությունը ընդհատվում է մի որոշ ժամանակ: Հետո խոսում ենք նավթամուղի մասին, այնտեղ հասնելու հնարավորությունների մասին, որն հեռու է 250 կմ:

-Կարող ենք, եթե նման առաջադրանք լինի: Այդ մասին խոսում են, լսել եմ տարբեր մարդկանցից, որ Ղարաբաղի բանակը կարող է այնտեղ վնասներ հասցնի: Բայց դա էնքան էֆեկտիվ չի, մի քանի օրում կվերականգնեն: Ավելի լավ է մի դասակ ոչնչացնել, քան նավթամուղը պայթեցնել:

-Վերջին օրերի կանխարգելիչ գործողություններից հետո ի՞նչ է փոխվել նրանց մոտ:

-Վախն է շատացել, վախը: Անընդհատ կրակում են, հենց էնպես, անընդհատ լուսավորում են իրենց տարածքները: Էնքան են վախեցել, որ զրահատեխնիկան բերել են դիրքերի մոտ: Առաջնագծի մոտ, որպեսզի իրենց զինվորների մարտական ոգին բարձրացնեն: Բայց դա օգուտ չի:

«Նախարարն ասել է, որ եթե մեր զինվորին խփեն, մենք տասը կխփենք եւ կոչնչացնենք այդ դիրքը, որտեղից եղել է մահացու կրակոցը: Սա հո էնպես ասված խոսքեր չե՞ն: Զգուշացրել ենք, հիմա իրականացնում ենք»,- ասում է հետախույզ Կարենը:

Վստահելի մարդ լինելն ընդգծելու համար հաճախ օգտագործում են՝ «ես նրա հետ հետախուզության կգնամ» արտահայտությունը, որը, թերևս, պատերազմական վիճակով պայմանավորված, արդիական է դարձել: Ի՞նչ է ռազմաճակատային հետախուզությունը, ի՞նչ է արժենում նրանց՝ հակառակորդի թիկունք անցնելու ամեն մի գործողությունը, քանի՞ կյանք է խլել այս կամ այն գործողությունը: Մենք ոչինչ չենք իմանում, մեզ ոչինչ չեն ասում: Իհարկե, հետախույզները վերադառնալուց հետո գրում են իրենց հաշվետվությունները, բայց դրանք խիստ գաղտնի են: Տասնամյակներ հետո միայն կգրվեն գրքեր այսօրվա հայ հետախույզների ու նրանց իրականացրած գործողությունների կարևորության մասին:

[Nelsjan]

Кстати вот еще на заметку.. И вроде все правильно они делают, выходят неплохо, подготовленны неплохо экипировка-мечта, но как по ним стрелять начинают, буквально после первых выстрелов, бросают все и бегут.. Причем те кто прикрывать должен бегут первыми...

Правильное наблюдение , так было и в годы аойны. И тут даже дело не в трусости.Суть в том насколько это им нужно .Сейчас это никому не нужно. Были отдельные случаи когда по ним стреляли ,когда они были уверены , что все потеряно, но они оставались до конца . Два случая на моей памяти , это были местные парни .

Сейчас они это делают либо ради денег либо ради адреналина ))) ну и романтика , героизм и тп .А таком случае чаша весов всегда склонется туда, куда больше жить хочется))) .Пока не дают сдачу они чувсвуют свое превосходствао , как только ответка пошла , им лучше спастись.

[Гуру]

Ты льстиш им Гуру ))

Ну почему льщу))) убежали же.. Тоже надо уметь..

[СолнЫчка]

....Մի շաբաթ առաջ Բերքաբերի հարեվան մեզեմցիները խուճապի էին մատվել եւ փախել գյուղից ......այսօր արդեն սկսել են վերադառնալ եւ այս մեծ սպիտակ դրօշը կախել են գյուղի մուտքում որ պարզ երեվում ա Բերքաբերից......

Այ սենց ա իսկական խաղաղությունը......ազրբեյջանցին վախեցած եւ պարտված .......իսկ մենք նրանց կասենք: պահեք էս դրոշը Նախիջեւանի համար

Աստված քեզ պահապան Հայ Զինվոր.....արդարությունը քո ուժի մէջ ա ......Միայն!

[Teim]

Сейчас только наши в эйфорию "побед" бы не впали, на самом деле ничего серьезного у нас и не происходило , с 31 по 10 можно сказать прошло в рабочем порядке... Ну и будем надеяться, что все таки соседи тоже наконец-то поймут, что возьня с диверсиями и обстрелами деревень оно им не нужно...

[Джиокки]

а если уж быть обьективным, то их спецов проредили совсем не хило.. Не скоро восстановятся..да и рекрутировать свежее мясо сложнее станет..

Кстати вот еще на заметку.. И вроде все правильно они делают, выходят неплохо, подготовленны неплохо экипировка-мечта

[Գարնան արծիվ]

Хронология последних дней, касаемо потерь обеих сторон, согласно официальным сводкам сторон.

Ночь с 30-го на 31-е июля

- Диверсия на линии соприкосновения ВС НКР и Азербайджана. Погибли двое армянских солдат

http://www.tert.am/ru/news/2014/07/31/diversion2/

31-е июля

- В результате нарушения армянами режима прекращения погиб военнослужащий азербайджанской армии Ахмедов Гаръягды Эльдар оглу.

http://ru.apa.az/news/275982

- 31 июля в 20:00 на армяно-азербайджанской границе, на территории Газахского района в результате огня, открытого подразделениями ВС Армении, погиб прапорщик Национальной армии Азербайджана Алмазов Иса Зияд оглу, 1977 года рождения

http://www.1news.az/politics/karabakh/20140801100634924.html

Ночь 31-го июля на 1-е августа

- Сегодня ночью на линии соприкосновения армяно-азербайджанских войск в направлении Газахского района Азербайджана погибли двое офицеров азербайджанской армии, сообщает газета Ени Мусават

- Погибли 10 военнослужащих Азербайджана http://haqqin.az/news/27296 (тут говорится о 14-и погибщих, но это с учетом тех 2-х солдат, которые погибли 31-го июня от снайпером и двух офицеров, которые погибли в направлении Казахского района)

2-е августа

- От полученых ран скончался лейтенант ВС НКР Гор Григорян

http://news.am/rus/news/222811.html

3-е августа

- От полученых ран (во-время столкновений ночь на 2-е августа) в госпитале скончался младший сержант Саркис Мовсисян

http://rus.azatutyun.am/archive/New/20140804/3282/3282.html?id=25480613

4-е августа

- От снайперского выстрела погиб младший сержант Арам Мкртычевич Григорян

http://www.tert.am/ru/news/2014/08/04/zoh/

- Скончался ранений ночь на 1-е августа азербайджанский солдат

http://novosti.az/karabakh/20140804/300726768.html

6-е августа

- От снайперского выстрела погиб азербайджанский солдат

http://haqqin.az/news/27628

10-е августа

- В ходе обстрелов, в Товузском районе, погиб азербайджанский солдат

http://www.pravda.ru/news/world/formerussr/other/10-08-2014/1220641-azerbaigan-0/

------------------------------------------

Тут нужно также отметить, что 5-го августа 2 азербайджанских солдат, согласно официальным сводкам, типа "убили самих себя". Причем очень близко к фронту - http://haqqin.az/news/27540

------------------------------------------

По официальным сводкам двух сторон, получается что начиная 31-го июля по сегодняшний день потери армянской стороны составляют 6 военнослужащих, потери азербайджанской стороны составляют 22 военнослужащих, если даже не считать тех 2-х, которые согласно официальной версии, прифронтовой зоне сами себя убили.

А если эти 2-х тоже иметь виду, то уже получается 24 азербайджанских потерь к 6-и армянским потерям. То есть 4-е к 1-у.

И это все по официальным сводкам.

[Գարնան արծիվ]

Солнц, когда ставишь какую-то фотографию на форум, то старайся сначала уменьшить размер снимла, и только потом ставь, если он такой большой. В сети для этого много программ имеется. Например - http://radikal.ru/

[СолнЫчка]

Это приказ или просьба?

[kaivaz]

Всех этих ночевателей палками оттуда надо выгнать или еще лучше расстрелять всех на хер.Вместо того чтобы показушные ночевки делать и солдатам дел прибавлять , пусть лучше свои обязанности выполняют как надо. А если уж очень хотят помочь пусть помогают семьям солдат - погибших и раненных ,и в том числе пусть предоствят помощь и из своих средств- непосильно награбленных.

[Hayots]

Ну почему льщу))) убежали же.. Тоже надо уметь..