Սամվել Կարապետյան
1903 թ. Բասենի Գոմաձոր գյուղի մոտ տեղի ունեցած հայդուկամարտի այս պատմությունը շատ տարիների ընդմիջումից հետո հուսով էի, որ գոնե մի փոքր ավելի հանգիստ կկարողանամ ընթերցել, բայց առաջին ընթերցման նման նորից հուզմունքը խեղդեց...
_Հայրիկ, ասում է մեծ որդին, եղբայրս ընկաւ:
_Ոչինչ, զաւակս, _պատասխանում է հայրը լցնելով իր հրացանը, _ դու գործիդ աշէ...
Եւ շարունակւում է մի բուռն քաջերի կռիւը հազարաւոր զօրքերի ու մօլեգնած ամբոխի դէմ: Բայց պատերազմի գործի մէջ քաջութիւնն ու հերոսութիւնը դժբախտաբար ամէն ինչ չեն և թշնամին թնդանօթային կրակի պաշտպանութեան տակ հետզհետէ սեղմում է Գոմերի պաշարման շղթան...
_Սերոբ, մեծ որդիդ էլ ընկաւ, նկատում է նրա համագիւղացիներից մէկը:
_Ոչինչ, ոչինչ, հէնց դրա համար էլ նրան այստեղ էի բերել, պատասխանում է Տարօնի Արծիւն անցողակի և պարպում պատրաստի հրացանը: Կռիւն արդէն անյոյս է նկատւում: Խանին փոխարինող խմբապետը արդէն նահանջի հրահանգներ է տալիս: Բայց ո՞ւր կարող էր գնալ Սերոբը, ինչպէ՞ս կարող էր նա բաժանւել այնքան թանկագին կեանքերից...: Եւ նա մերժում է նահանջի առաջարկը, իրար մօտ բերում իր երկու մատղաշ զաւակներին և նրանց դիակներն իրեն համար պատնէշ դարձնելով շարունակում կատաղի կռիւը, մինչև որ, մի փրկարար գնդակ վերջ է դնում նրա խոնջացած և տառապած կեանքին...:
Вот так надо рассказать о геноциде!