Перейти к публикации

"Отдаляющийся берег" Левона Адяна


Рекомендованные сообщения

Левон Адян - писатель, уроженец села Члдран Мардакертского района Нагорно-Карабахской Республики.

Роман "Отдаляющийся берег" был написан Левоном Адяном в марте-октябре 1990 г. Оригинал на армянском языке поставлен на веб сайт автора весной с.г. А книга на армянском была напечатана в конце 2012 г. в Нагорно-Карабахской Республике (издательство “Вачаган Барепашт”, типография “Дизак-плюс”, 19 печатных листов, тираж 500 экземпляров, книга издана в рамках госзаказа Правительства НКР).

Презентация прошла июле с.г. в Степанакерте - видеозапись передачи по АрцахТВ.

На веб сайте Левона Адяна опубликован также и перевод на русский язык этого романа. В планах издание книги и на русском языке.

Адян в 80-ые годы и в пик геноцидных антиармянских событий в Азербайджане был уже известным писателем (главным редактором литературно-художественного журнала "Гракан Адрбеджан" (Литературный Азербайджан), членом редакционного совета Комитета по печати Азербайджанской ССР и т. д.) и был непосредственным очевидцем Геноцида.

Многие из действующих лиц романа - реальные люди. Среди отзывов на сайте есть и отзывы персонажей романа, кто спасся в то время и позже со слезами на глазах читал роман.

Добавлю, что Левон Адян - многолетний друг и коллега Акрама Айлисли. Интервью Адяна про Айлисли (апрель с.г.).

В последующих нескольких постах приведу некоторые выдержки из отзывов.

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

  • Ответы 3
  • Создано
  • Последний ответ

Микаел Аджян (Степанакерт, НКР):

"Главная сюжетная линия романа «Отдаляющийся берег» - история любви армянского юноши и азербайджанской девушки, в атмосфере нового размаха антиармянской политики в конце 80-х и в начале 90-х г.г. в Азербайджане. Во время массовых погромов и депортации армянского населения, последним аккордом которых стала резня армян Баку в январе 1990г., главный герой подвергается групповому избиению и случайно спасается от неминуемой гибели, а его возлюбленная, сознательно скрыв от разъяренной толпы свою национальную принадлежность и, по сути, выдав себя за армянку, подвергается истязаниям, разделяя учесть сотен и тысяч армян в хвалебном Баку. Описываемые в романе события как начала, так и особенно конца века, разворачивающиеся вокруг сюжетной линии, в совокупности своей подготавливают и составляют тот материал, на основе которого были сотканы изначально обреченые иллюзии счастья влюбленной пары.

В романе подробно, фрагмент за фрагментом, повествуется об армянских погромах в феврале 1988 г. в Сумгаите и в январе 1990 г. в Баку, ставших зримым отражением Геноцида в отношении армянского народа, совершенного в те годы в Азербайджане на государственном уровне, которые и по сей день не получили правовую и политическую оценки международного сообщества. Более того, мир, на глазах у которого в конце 20-го века, но уже в другой географической плоскости, пусть и в малых масштабах, повторился Геноцид армян в Османской Турции в 1915-1923 г.г., сегодня уже предал забвению массовые убийства мирного армянского населения Азербайджанской ССР - стариков, женщин и детей, пытки, изнасилования, сжигание заживо людей и даже откровенный каннибализм, одним словом, факты совершенных со звериной жестокостью насильственной депортации и резни.

К сожалению, армянство до сих пор не проявило должной последовательности для представления цивилизованному миру этой общенациональной трагедии. Армянская пресса обращается к этим трагическим событиям лишь от случая к случаю - с периодичностью исполнения очередной их годовщины.

В этом смысле роман Левона Адяна “Отдаляющийся берег” - единственное в армянской действительности прозаическое произведение с масштабным и глубинным охватом тех событий. По своей тематике, глубине отображения исторических фактов и событий, правдивости и достоверности, историко-политическим и политико-правовым обобщениям, художественной ценности и значимости его можно причислить к такому ряду замечательных произведений, как “Я обращаюсь к вам, дамы и господа” Сурмеляна, ”Сорок дней Муса-дага” Франца Верфеля, “Дзори Миро” Мушега Галшояна, “Тоска” Рачьи Кочара и другим творениям с аналогичной тематикой."

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Нелли Авакова (Григорян)

Лос-Анджелес, США

О РОМАНЕ ЛЕВОНА АДЯНА

Только что на русском языке прочитала неизданный роман Левона Адяна "Отдаляющийся берег"... Нет слов... одни эмоции... Первое, что пришло мне в голову, ПОЧЕМУ Я ДО СИХ ПОР НЕ ЗНАЛА ТАКОГО АВТОРА И НЕ ПРОЧИТАЛА НИ ОДНОГО ЕГО ТВОРЕНИЯ? Мне только жаль...

Отдаляющийся берег… Он часто снится многим бакинцам, слышен тревожный последний гудок парома, увозящего нас в НИКУДА... Слезы, истерика, тихий плач варварски избитой старухи, крики, отчаяние и тревожное небо в черных тучах над некогда родным и очень дорогим НАШИМ городом... Казалось, все это - в прошлом... Но тут, читая это бесценное творение нашего автора, я пережила все заново... и острая боль в душе казалась вполне осязаемой...

Каждая строчка романа пронизана самыми искренними чувствами к героям. вынужденным страдать поневоле... Я не встречала ни одного произведения с таким широким охватом событий тех лет. Масштабно, искренне, исторически оправданно, неумолимо правдиво представлены картины вандализма, которые имели место быть вогромном многонациональном городе в то, советское время.

Картины мирного Баку, до боли знакомые и родные для простых граждан, не вовлеченных в политику. Но в воздухе уже витало ТО СТРАШНОЕ, что мы имели потом...Монолог Гурунца, знаменитый его монолог, очень взволнованный и тревожный, дает четкое описание происходящего в республике на протяжение десятков лет, завуалированного лживыми лозунгами и призывами за ДРУЖБУ НАРОДОВ и КОММУНИЗМ...

Над многим заставил подумать нас господин Адян, но, думаю, невозможно сейчас выразить словами все то, что мы ощущаем, вспоминая те жуткие дни... Моя семья имеет на этот счет тоже очень трагическую историю, но это другая тема...

Перевод на русский язык нисколько не умаляет силу художественного слова автора, так красочно и с трепетом передавшего прелести чудесного края стойких и мужественных, отважных и гордых людей - природу Арцаха.

Читая эти строки, переносимся в родные леса, видим поля, усыпанные цветами, шум пшеничных колосьев и журчание родников... А над всем этим стаи птиц, улетающие, может, в наши родные края... Стать бы на минуту одной из них... И, наконец, о главном, о ЛЮБВИ, представленной нам в романе...

Кто-то может считать с сожалением, что любовь не состоялась... Я так не думаю... Много написано, много прочитано о ней, но здесь другая ситуация. И не в национальности дело. Такие браки в интернациональной среде не редки... В данном случае любовь между двумя обаятельными, красивыми, умными, самозабвенно любящими людьми состоялась! Искрометная, всепоглащающая, смелая и открытая... красивая, верная!!! Она была в жизни героев, останется в душе главного героя на всю его жизнь после единственной, любимой и неповторимой мечты...

Для тех, кто не причастен к той войне вообще - Карабах, Сумгаит, Баку, кто не испытал тех ужасов... для них этот роман не что иное, как любовь во время войны... В нашей отечественной литературе таких много... Незапоминающихся...

А любовь Ромео и Джульетты, история любви Лейли и Меджнуна, Баадура и Соны - это классика, вечно будет читаема многими поколениями... Боюсь быть дерзкой, но любовь Лео и Рены тянет на классику... МОЁ ГЛУБОЧАЙШЕЕ УВАЖЕНИЕ И НИЗКИЙ ПОКЛОН ПРЕКРАСНОМУ АВТОРУ ЗА ЕГО ПРОНИКНОВЕННЫЙ РАССКАЗ О СОБЫТИЯХ ТЕХ ЛЕТ, ВЫЧЕРКНУВШИХ ИХ НАШЕЙ ЖИЗНИ НАШЕ ПРОШЛОЕ... ОСТАВИВ ЕГО В ГОРЕСТНЫХ ВОСПОМИНАНИЯХ... И СЛАВА БОГУ, ЧТО ЕСТЬ ТАКИЕ ЛЮДИ. КАК ЛЕВОН АДЯН - ВАЯТЕЛИ ПАМЯТНИКА ТОГО САМОГО ПРОШЛОГО, КАНУШЕГО В ЛЕТУ...

РОМАН "ОТДАЛЯЮЩИЙСЯ БЕРЕГ" ВОЙДЕТ В СОКРОВИЩНИЦУ АРМЯНСКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ, КАК ШЕДЕВР, КАК ДОСТОЯНИЕ ВСЕГО НАШЕГО МНОГОСТРАДАЛЬНОГО НАРОДА... В НАЗИДАНИЕ НАШИМ ПОТОМКАМ...

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

ԷԴՎԱՐԴ ՊՈՂՈՍՅԱՆ (Սանկտ-Պետերբուրգ)

ՉԳԻՏԵՄ՝ ԶԱՐՄԱՆԱԼ, ԹԵ` ԶԱՅՐԱՆԱԼ

Ասում են, թե մշակույթը ազգի հայելին է, նայելով որին կարելի է տեսնել արտացոլքը այն աշխարհի, որտեղ ապրում է հենց այդ նույն ազգը:

Տեսնելով էլ չես կարող պատկերացում կազմել ազգի մասին, եթե չիմանաս նրան սնուցող ոգին: Այստեղ է, որ դիմում ես մշակույթի այն ճյուղին,որ կոչվում է գեղարվեստական գրականություն:

Փոքր ազգերի համար գրականությունը եղել է հացուջրի պես անհրաժշտ մի բան, առանց որի հնարավոր չէր լինի ապրել:

Թողնելով հանգիստ մյուս ազգերին, կցանկանայի նշել գրականության դերը մեզ՝ հայերի համար:

Ճակատագրի քմհաճույքով լինի, թե այլ պատճառներով, բայց մենք ցիրուցան ենք եղել աշխարհով մեկ , ապրել և ստեղծել արժեքներ,որոնք եղել են ու կմնան մերը՝ հայկականը, թեկուզ անգամ ժամանակավոր մոռացության են տրված կամ ոչ ճիշտ գնահատված մեր իսկ կողմից:

Ինչո՞ւ ենք այսքան «շռայլ», այսքան «անփույթ»- դա իհարկե ունի իր առանձին պատմությունը և այդ նպատակով չէ, որ գրում եմ սույն խոսքը։

Չէի գրի բնավ, եթե վերջերս պատահաբար չճանաչեի մի մարդու, որի մասին պատկերացում չունեի մինչ այդ, ուր մնաց, թե ծանոթ լինեի նրա կյանքի ուղուն...

Սանկտ-Պետերբուրգի հայկական համայնքում եմ հանդիպել նրան:Հաճելի տպավորություն թողեց։ Իմ ծանոթներից մեկը ասաց, որ Լևոն Ադյանն է, գրող է,արձակագիր:

Ինչ-որ տեղ լսել էի նրա մասին, սակայն ինչքան էլ փորփրեցի հիշողությունս, սկզբում մտաբերել չկարողացա, հետո անսպասելի հիշեցի, որ նրա մասին կարդացել եմ մեծանուն բանաստեղծ Պարույր Սևակի հոդվածներից մեկում։ «Մի՞թե նա է»,- շարունակ մտածում էի ես, կրկին անգամ հանդիպելով նրան Պետերբուրգի հայկական համայքում։ Այո, նա էր։

Զարմանաքով իմացա, որ նա հեղինակ է ինքնուրույն ու թարգմանական շուրջ երեք տասնյակ գեղարվեստական գրքերի ,ՍՍՀՄ , Ռուսաստանի Դաշնության և ԼՂՀ գրողների միությունների անդամ է...

Մի կողմ դնելով այդ «տիտղոսներն»ու համայնքի գրադարանից վերցնելով Ադյանի գրքերից երկուսը, ինձ նվիրեցի ընթերցանության։ Մի շնչում ու հապշտակված կարդացի գրքերը…

Մեկ անգամ եմ ընդամենը եղել Ղարաբաղում, տպավորություներս աղոտ էին, գրեթե մոռացված: Լևոն Ադյանը «ստիպեց» ...վերհիշել: Ոչ միայն վերհիշել,այլ վերապրել:Նրա հերոսների հետ եղա Ղարաբաղում, շնչեցի նույն օդը, խմեցի սառնորակ ջուրը, վայելեցի Ղարաբաղի արևահամ քաղցրանուշ միրգն ու Ժյանգյալով հացը...

Շա՜տ ենք «շռայլ»...

Մի՞թե այնքա՜ն շատ ունենք նման արձակագիրներ,որ,մեղմ ասած...մեզ թույլ ենք տալիս ...չճանաչել ու չմեծարել նման մարդուն:

Ես շատ լավ եմ գիտակցում, որ Լևոն Ադյանը, ապրելով ու ստեղծագործելով Բաքվում, «չէր կարող» վայելել այն մեծ պատիվն ու հարգանքը,որին իրավամբ արժանի է և որը չաշակում էին Հայաստանաբնակ շատ ու շատ գրողներ,որոնց անունները տարիների ընթացքում մոռացվել են:

Մենք միշտ էլ ունեցել ենք «տիեզերական ախորժակ», բայց միայն մեր տիեզերքը սահմանափակվել է...մեր իսկ տեսած երկնքով:

Թողնելով մի կողմ չար նախանձը,տեղայնականությունը, չկամեցողությունն ու «մեղմացուցիչ» այլ հանգամանքներ, որին դժբախտաբար զոհ են դառնում շատ ու շատ արժանավոր մարդիկ, ասեմ, որ մենք, դժբախտաբար, համարել և համարում ենք տրամաբանական այն փաստը, որ տաղանդը պետական ու մարդկային հոգածության կարիք չունի:

Ադյանի ստեղծած աշխարհը դա մեր հոգու աշխարհն է ու ինքն էլ՝ այդ աշխարհի անբաժանելի մասնիկը։ Նա չգիտի վիրավորվել և կարծես չի էլ վերապրում այն խորունկ ցավը, որ, մեղմ ասած,գնահատված չէ ըստ արժանվույն:

Սակայն ,նրա փոխարեն, թույլ տվեք ես ասեմ ընդամենը չորս բառ ,դարձնելով այն մի համառոտ նախադասություն.

- Մենք ապրելու իրավուն չունենք… եթե չենք գնահատում:

Անհատի ավանդը ազգային է դառնում միայն այն ժամանակ, երբ այդ ազգը գնահատում է իր իսկ զավակին:

Եվ ոչ մի ազգ, չի եղել ու չի լինի քաղաքակիրթ, քանի դեռ չի ցանկանում գնահատել սովորել՝

իր իսկ զավակներին,

իր իսկ մեծարողներին, իրեն անմահացողներին…

Լևոն Ադյանը մերն է իր...ամեն ինչով:

Ղարաբաղը մերն է,և,չլինելով անգամ այնտեղ, կարող ենք այն ճանաչել լայնքով,երկանքով ու խորությամբ՝ կարդալով Ադյանի սքանչելի պատմվածքներն ու վիպակները ու «Հեռացող եզերք» դեռևս անտիպ մեծարժեք վեպը...

Ադյանի լեզուն հստակ է,ապրածը՝ հոգեհարազատ, գնահատածը՝շիտակ: Նրա հերոսները ապրում են մեզ հետ, սիրում են կյանքն ու իրենց լեռնաշխարհը: Հասարակ են ու միևնույն ժամանակ իմաստուն, բարդ են և միևնույն ժամանակ հասկանալի ու մատչելի: Նրա հումորը նման է այն սրամիտ անեկդոտին, որ հազար անգամ էլ լսած լինես` ծիծաղում ես,կարծես լսում ես առաջին անգամ: Նա չի ստում, չի կեղծում, չի հնարում, այլ կռում է հինը,տալով նրան նոր տեսք:

Ես միտումնավոր չեմ ուզում նշել որևէ ստեղծագործություն և կամ առանձնացնել դրանցից մեկը կամ մի քանիսը՝ երկար խոսելով այդ մասին։ Նրա բոլոր ստեղծագործություններն են ուշագրավ՝ մեկը մյուսից լավ։

Թեև որոշ գործեր գրված են տարիներ առաջ,բայց թարմ են ու մատչելի բոլորին:

Մնում է զարմանալով ու զայրանալով հուսալ, որ ...խելքի կգանք ու կգնահատենք մեր մեծերին:

Որքան շուտ, այնքան լավ՝ մեզ համար:

Ադյանն էլ կտեսնի ու կզգա մեր ջերմությո՜ւնն իր հանդեպ:

Եվ մեր հոգու ու սրտի ջերմությունը հնարավորություն կտա նրան՝ արարելու նոր գործեր, որոնց կարիքն անշուշտ ունենք և մենք ,և նոր ու գալիք սերունդները...

Ե՞ՐԲ ՊԻՏԻ ՍՈՎՈՐԵՆՔ ԳՆԱՀԱՏԵԼ ԱՐԺԱՆԱՎՈՐԻՆ

(Արձագանք Լևոն Ադյանի «Հեռացող եզերք» վեպին)

Լևոն Ադյանի այս վեպին ես սպասում էի երեք տարի: Դա այնքան էլ շատ չէ, եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ հեղինակն ինքն իր այս գրքի հրատարակմանը սպասել է...շուրջ քսաներկու տարի։

Հայաստանում էի, երբ իմացա վեպի լույս ընծայման մասին և շտապեցի Երևանում գնել այն: Գրախանութներում ոչ մի տեղ արդեն չկար և զուր փնտրելով, սպասում էի,թե երբ կվերադառնամ Պետերբուրգ, որպեսզի բարեկամիցս խնդրեմ երկար սպասված այդ գիրքը:

Խնդրելու խնդիր չեղավ, նա տեղի հայկական համայքում նվիրեց ինձ վեպը՝ մակագրելով իրեն հատուկ հումորով. «Սիրելի Էդուարդին՝ իր հանդեպ ունեցած խորին հարգանքով, նրա գրքերը ունենալու ակնկալիքով ու շահագրգրվածությամբ»…Դե արի ու …մի կարդա:

Եվ հիմա ես չգիտեմ ինչից սկսել... Եղավ այնպես, որ 1990-ին, Լենինգրադում, բախտի քմհաճույքով հայտվեց մի հայ գրող` ՍՍՀՄ, Ռուսաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի գրողների միության անդամ, տասնյակ արձակ գրքերի հեղինակ, արձակագիր,թարգմանիչ Լևոն Ադյանը: Նա ապրել էր Բաքվում և չէր կարող չգրել այն ամենի մասին, ինչի ականատեսն էր եղել….

Բայց գրել էլ կա, գրել էլ...ճշմարիտ ստեղծագործող,որի գրիչը կարող էր ամեն ինչ գրել,բացի…վրեժից,կեղծիքից,ստից: Հակառակը, նա ընտրեց մատուցելու այն եղանակը, որն էլ ընտրել թերևս ի ծնե, բոլոր իր գործերում, այն է…մարդասիրությունը… Որքան պիտի մարդասեր լինես, որ դեռ վերքերդ չսպիացած, դեռ չմոռացած տեսածդ ու վերապրածդ, կորցնելով տունուտեղ, հարազատ սիրելի քաղաքը, աշխատանք, ամեն-ամեն ինչ վերջապես, ու նստես ու վեպ գրես, որի հիմքում նույն այդ սերն է,անմոռանալի սերը, մաքուր ու վսեմ սերը, հավերժական սերը:

Որտեղի՞ց է այս Լևոն Ադյան արձակագրի մոտ այսքան մաքրություն, այսքան սեր` հանդեպ մարդը, հայրենիքը, օտարը, մնում է կհառել ընթերցելով գիրքը…Եվ ընթերցելով այն, ակամա սիրահարվում ես Լեոի ընտրած չքնաղագեղ գեղեցկուհուն, որը…ադրբեջանուհի է: Մարդուն սիրելու համար նրա անձնագիրը չեն ստուգում, նրա հավատքն ու շրջապատի կարծիքը չեն հարցնում այլ …պարզապես լսում են սրտի ձայնին: Ոչ մի այլազգի ընթերցող, թե չունի հակում կառավարվելու այլ «մոտիվներով», չի կարող չսիրահարվել Ադյանի հերոսուհուն։

Պարզ ու շիտակ հոգի ունեցող այս գեղեցկուհին ամբողջապես անմեղություն է, պարկեշտություն: Սերը նրա նման է անսահմանությանը ձգտող արևին, լույսի արտացոլքին,լեռնային գետի զուլալ հոսքին, որը քանի գնում` ավելի է ուժեղանում, փոխանցվելով շրջապատին,հերքելով անբնականը, անթույլատրելին, անհասանելին:

Սերը Ադյան- արձակագրի մոտ, չի ճանաչում սահմաններ, չի ճանաչում չգրված օրենքներ ու զանազան դոգմաներ: Այն օվկիան է անեզր և այնտեղ մտնելիս չես կարող, իրավունք չունես չթիավարել մինչև փրկվելը, անգամ եթե չունես ոչ մի շանս…

Ռենայի «Ցավդ տանեմ»-ը հայկական է այնքան, որքան կլիներ հայկական թե լիներ նա մեկ այլ ազգի։ Սերը,ճշմարիտ սերը, ազգություն չունի, սահման չգիտի: Ադյանի մոտ այն չունի նաև …կասկածի նշույլ անգամ: Լեոն ոչ միայն սիրելի է Ռենային, այլև բոլորին: Նա չգիտի այդ մասին, դրա կարիքը անգամ չի զգում, քանզի ոտից –գլուխ սեր է…կյանքով, գործով, աշխարհայացքով։

Իր հմայքով ու իր հումորով նա վարակում է բոլորին: Անգամ այն պահերին, որ թվում է, թե հումորն այստեղ չի կարող ընդհանրապես լինել, նա «ստիպում է» որ հիանանք իր բացառիկությամբ,հավատանք նրան, ընդունենք նրան: Նրան պաշտում ու անեղծ սիրով սիրում են են վեպի բոլոր հերոսուհիները` թե Արինան, թե Լորաննան, թե Ռենայի մատաղահաս քույր Էսմիրան: Իհարկե, «սիրում են» ամեն մեկն իր ձևով, բայց սիրում են, որովհետև…չեն կարող չսիրել:

Ադյանի կերպարներն իր նման անկեղծ են, անգամ…ստահակները: Սա հնարած վեպ չէ,այլ մարդկային կենդանի կերպարների ամբողջություն, որտեղ հնարովի ոչինչ չկա: Մենք գործ ունենք իրական կերպարների հետ, իրական մարդկանց, ովքեր չեն կարող չլինել այնտեղ, որտեղ էին և կան: Հայ լին՝ ի թե այլազգի, քրիստոնյա լինի՝ թե մուսուլման, քաղաքական գործիչ լինի՝ թե միամիտ գեղջուկ, չեն կարող չնկատել, որ Ադյանի համար ամենակարևորը մարդն է, նրա էությունը…

Նա հավատում է մարդուն, անգամ սրիկային, քանզի «արդարացնում է»- նրան իր ունեցած հնարավոր բոլոր միջոցներով,որպեսզի… փրկի նրան: Փրկում չկա,կասկածում է Ադյան -մարդը, բայց Ադյան արձակագիրը չի կարող չհավատալ մարդկայինի հաղթանակին,ճշտի և ճշմարիտի գոյությանը, քանզի մարդ դրանով է միայն ունենում իրավունք մարդ կոչվելու, զանազանվելու գազանից։

Ցույց տալով ոմանց առաքինությունը, ոմանց մանրությունը, հեղինակը գնահատում է իրական մարդուն և ստեղծագործողին, բացահայտում նրանց վեհությունը, հասցնում ընթերցողին: Ամեն մարդ իր տեղում պիտ լինի ,-ասում է Ադյանի Լեոն. բանվոր լինի՝ թե շինական, ուսուցիչ լինի՝ թե բժիշկ, ստեղծագործող, թե՝ գործարար։ Ինչ տարբերություն, թե Բաքվում ովքեր կապրեն,-ասում է տաքսու ադրբեջանցի վարորդը, իմ բանը մարդուն տեղափոխելն է, հայ լինի՝ թե ադրբջենցի, ռուս լինի՝ թե հրեա… Ո՞րն է մարդու մեղքը, թե իր իսկ հայրենի հողում, ծննդավայրում զրկված է գոյատևելու պայմաններից, որքա´ն պիտի համբերի մարդը, հանուն ինչի՞…

Ադյանը գիտի և լավ գիտի, որտեղից են գալիս և ուր են տանում նշածս տականքները, բայց իր նմանները քիչ են, շատ են քիչ որպեսզի ելնեն պայքարի ստվերների դեմ: Ինչպես պայքարես հրացանի դեմ մերկ ձեռքերով, խուժանի դեմ` խուճապով, մարդասպանի դեմ` միայն աղոթքով… Անհնար է: Հետևանքը եղավ այն,որ Սումգայիթը և Բաքուն դատարկվեցին հայերից և ոչ միայն … Հազարավոր զոհեր, հրկիզված ու ավերված տներ, հույսեր… Ես շատ Բաքվեցիներ ու Սումգաիթցիներ եմ հանդիպել, որոնք կորցրել էին ամեն ինչ այդ քաղաքներում,թողել անթաղ մահյալներ,մոռացված գերեզմաններ, բայց…գրեթե բոլորն անխտիր սիրում են իրենց ծննդավայրը,կարոտում և սպասում հրաշքի…

«Հեռացող եզերք»- խորագրով այս վեպը, առանց կասկածի, տեղով մեկ հրաշք է: Այն մնաց չտպագրված քսաներկու տարի և այստեղ է, որ չեմ կարող մեջբերում չանել` նմանակելով անմահ Ջիվանիին.

Կարևորը թողել,-ճղճղում ենք,գոռո՛ւմ,

Սրան-նրան ծաղրում,սրան-նրան հերքում,

Տպագրում ենք գրքեր հնարած ու տհաս.

Խելքին մեր աշեցե´ք…մինչ այսօր ենք քնած:

Չեմ կարող չնկատել,որ Լևոն Ադյանի Հեռացող եզերք վեպը վեպը տպագվել է ընդամենը միայն Արցախում ու այն էլ ,անթույլատրելի քիչ օրինակով( ընդամենը 500 օրինակ), որ թե Արցախը մերն է, ապա այն պետք է լինի մերը… ո´չ միայն խոսքով:

Այս վեպի հրատարակումը եթե «ուշացել» է,ապա ուշացել է միայն մեր չկամության և տգիտության պատճառով ու հրատարակվել է այն շնորհիվ համացանցային «Ղարաբաղցիներ-2»- խմբի մոտ երեք տասնյակ հայրենասերների ու Ղարաբաղի կառավարության պետպատվերով։

Այն դեպքում, երբ Հայաստանի վեջին երկու նախագահներն էլ մարտնչել են Արցախի ազատագրման համար, մնում է զարմանալ, որ այս գիրքը չկա յուրաքանչյուր հայի գրադարանում և կամ գրասեղանին: Յուրաքանչյուր հայ պիտի իմանա Սումգայիթի և Բաքվի կոտորածների գեղարվեստական պատկերը, այդ եղեռնի ճշմարտացի պատմությունը, որպեսզի հաղորդի սերունդներին: Եվ ոչ միայն հայ: Այս վեպը անհապաղ պետք է թարգմանվի թե ռուսերեն, թե անգլերեն,անգամ թե ադրբեջաներեն: Ողջամիտ մարդիկ կընթերցեն և կանեն ճիշտ հետևություններ, իսկ Լևոն Ադյան արձակագիրն էլ պիտի դասվի մեր դասականների` Րաֆֆու,Մուրացանի,Նար-Դոսի, Բակունցի, Մաթևոսյանի,Սարոյանի և այլոց շարքում, քանզի վաղուց է արժանի դրան և եկեք գնահատենք նման մեծությունը ըստ արժանվույն և ժամանակին: Ադյանն իր աստվածածին սրտով մեզ կների, եթե մենք դա չանենք, ժամանակը` երբե´ք:

Սիրտդ լայն բացիր, ժողովուրդ իմ հեգ` ընդունելով և ճանաչելով տաղանդաշատ քո զավակին ու հարազատին ,որի սերը … հանդեպ մարդկանց, չունի սահման:

Ո´չ էլ կունենա:

Ссылка на комментарий
Поделиться на других сайтах

Архивировано

Эта тема находится в архиве и закрыта для дальнейших сообщений.


  • Наш выбор

    • Ани - город 1001 церкви
      Самая красивая, самая роскошная, самая богатая… Такими словами можно характеризовать жемчужину Востока - город АНИ, который долгие годы приковывал к себе внимание, благодаря исключительной красоте и величию. Даже сейчас, когда от города остались только руины, он продолжает вызывать восхищение.
      Город Ани расположен на высоком берегу одного из притоков реки Ахурян.
       

       
       
      • 4 ответа
    • В БЕРЛИНЕ БОЛЬШЕ НЕТ АЗЕРБАЙДЖАНА
      Конец азербайджанской истории в Университете им. Гумбольдта: Совет студентов резко раскритиковал кафедру, финансируемую режимом. Кафедра, финансируемая со стороны, будет ликвидирована.
      • 1 ответ
    • Фильм: "Арцах непокорённый. Дадиванк"  Автор фильма, Виктор Коноплёв
      Фильм: "Арцах непокорённый. Дадиванк"
      Автор фильма Виктор Коноплёв.
        • Like
      • 0 ответов
    • В Риме изберут Патриарха Армянской Католической церкви
      В сентябре в Риме пройдет епископальное собрание, в рамках которого планируется избрание Патриарха Армянской Католической церкви.
       
      Об этом сообщает VaticanNews.
       
      Ранее, 22 июня, попытка избрать патриарха провалилась, поскольку ни один из кандидатов не смог набрать две трети голосов, а это одно из требований, избирательного синодального устава восточных церквей.

       
      Отмечается, что новый патриарх заменит Григора Петроса, который скончался в мае 2021 года. С этой целью в Рим приглашены епископы Армянской Католической церкви, служащие в епархиях различных городов мира.
       
      Епископы соберутся в Лионской духовной семинарии в Риме. Выборы начнутся под руководством кардинала Леонардо Сантри 22 сентября.
       
      • 0 ответов
    • History of Modern Iran
      Решил познакомить вас, с интересными материалами специалиста по истории Ирана.
      Уверен, найдете очень много интересного.
       
      Edward Abrahamian, "History of Modern Iran". 
      "В XIX веке европейцы часто описывали Каджарских шахов как типичных "восточных деспотов". Однако на самом деле их деспотизм существовал лишь в виртуальной реальности. 
      Власть шаха была крайне ограниченной из-за отсутствия государственной бюрократии и регулярной армии. Его реальная власть не простиралась далее столицы. Более того, его авторитет практически ничего не значил на местном уровне, пока не получал поддержку региональных вельмож
      • 4 ответа
  • Сейчас в сети   6 пользователей, 0 анонимных, 133 гостя (Полный список)

  • День рождения сегодня

  • Сейчас в сети

    133 гостя
    Дрейфус_ Rubik Vito irrenna stephanie S Firefly
  • Сейчас на странице

    Нет пользователей, просматривающих эту страницу.

  • Сейчас на странице

    • Нет пользователей, просматривающих эту страницу.


×
×
  • Создать...